23 maart 2014

China schermt demonstratie op de Dam af

De president van China Xi Jinping is op staatsbezoek in Nederland. Hij is ontvangen door koning Willem-Alexander en premier Rutte. Er is ook een bijeenkomst voor het bedrijfsleven. De president heeft tweehonderd Chinese zakenlieden meegenomen om met Nederland en andere Europese landen economische betrekkingen aan te halen. Dat lijkt dan ook het voornaamste doel van dit bezoek.




Amnesty International wilde het bezoek van de president aan de koning in het paleis op de Dam in Amsterdam aangrijpen voor een demonstratie voor mensenrechten in China. Daar werd tot verbazing en teleurstelling van de demonstranten een stokje voor gestoken door de Chinese beveiligers van de president. En wel heel letterlijk. Ze plaatsten grote schermen tussen de demonstranten en de oprit naar de paleisdeuren zodat de entree van de president aan het oog werd onttrokken en hij zelf ook niets kon zien van de demonstratie en het grote billboard van Amnesty met de tekst: President Xi Jinping: Free Liu Xia & Liu Xiaobo. Respect freedom of expression. De Gemeente Amsterdam die verantwoordelijk is voor de openbare orde op de Dam zegt niet de hoogte geweest te zijn van de plannen van de Chinezen.

GroenLinks Tweede Kamerlid Liesbeth van Tongeren vindt het vreemd dat de Nederlandse autoriteiten van niets wisten. Ze heeft minister Opstelten vragen gesteld over deze kwestie. "Ik wil van minister Opstelten weten of onze grondrechten alleen maar op doordeweekse dagen gelden en opeens afwijken wanneer wereldleiders op bezoek zijn", aldus Van Tongeren vanavond bij Dit is de Dag. Quirine Eijkman, hoofd persvoorlichting van Amnesty: 'Het is de vraag wie nu de baas is op de Dam, China of Nederland?'

De actie van de Chinezen lijkt mij volstrekt ontoelaatbaar. Het is een regelrechte inmenging in de openbare orde en de toepassing van grondrechten in gastland Nederland. De beveiliging van de president kan nooit een alibi zijn om een volkomen vreedzame demonstratie te verstoren. De demonstranten hadden de toestemming van de bevoegde autoriteiten om op de Dam aanwezig te zijn. Zij werden daar nu door een buitenlandse mogendheid verhinderd hun boodschap over te brengen. Voldoende reden voor een fikse diplomatieke rel zou je zeggen. Maar de Nederlandse regering zal ongetwijfeld haar bezwaren wel weer inslikken om de handelsbelangen niet te schaden.

Het is overigens niet de eerste keer dat een bezoekend staatshoofd demonstranten niet te zien krijgt.Toen in 2000 keizer Hirohito van Japan Nederland bezocht werden zelfs de allerbraafste demonstranten door premier Kok en koningin Beatrix op afstand gehouden. Dat ging toen om Indische Nederlanders, die aandrongen op excuses en het betalen van schulden voor het leed dat hen was aangedaan tijdens de Japanse bezetting van Nederlands Indiƫ.

Ook president Bush is in 2005 gespaard voor demonstranten toen hij in Limburg Amerikaanse oorlogsgraven bezocht. Geheel in de traditie van de plicht om buitenlandse staatshoofden te respecteren ook al zijn het moordenaars.

We zullen zien hoe zwaar de grondrechten tellen als komende week tientallen bevriende staatshoofden op bezoek komen.

[Foto: Rutte op bezoek in China, Rutte's Photostream Flickr.com]

Geen opmerkingen: