19 augustus 2005

Koningin negeert kamermeerderheid inzake opening archieven


In een democratisch land moet de regering gecontroleerd kunnen worden. Daarom is er -met beperkingen- openbaarheid van bestuur voor alle lopende en afgesloten zaken. Voor de laatste categorie is er een openbaar Nationaal Archief waarin de historicus alle informatie kan vinden om ons op z'n minst achteraf het volledige verhaal over de handel en wandel van de overheid te kunnen vertellen. In Nederland hebben we een probleem op dat punt. De koning(in) speelt als staatshoofd een niet onaanzienlijke rol in onze geschiedenis. Maar het volledige verhaal daarover krijgen burgers niet te horen. Enerzijds is er wat vroeger het "geheim van Soestdijk" heette: opvattingen van de koningin blijven binnenskamers vanwege de bijzondere positie die zij volgens onze constitutie inneemt. Anderzijds is er de 'privacy' van de familie. Zo blijft er heel wat verborgen wat burgers in een republiek wel zouden mogen zien en weten.
Over de constitutionele crisis in de jaren vijftig bijvoorbeeld, de z.g. Greet Hofmans affaire. Dit ging naar we nu weten niet zozeer over gebedsgenezing alswel over een crisis in het huwelijk van Bernard en Juliana met mogelijk constitutionele gevolgen. Het verloop en de afhandeling van deze crisis is meer dan een private aangelegenheid.
Daarom nam de Tweede Kamer begin dit jaar in meerderheid een motie aan van Kalsbeek (PvdA) waarin werd gepleit voor overheveling van dossiers over deze affaire van het Koninklijk Huisarchief (besloten) naar het Nationaal Archief (openbaar, maar met regels voor privacybescherming). Beatrix heeft deze uit democratisch oogpunt logische gedachte niet gevolgd, blijkt nu. Zij heeft tegen de wens van de Tweede Kamer in besloten dat één historicus, Fasseur, de stukken mag zien om er een boek over te schrijven. Dit besluit is van alle kanten bekritiseerd. Het is niet alleen een schoffering van de volksvertegenwoordiging. Het getuigt ook van weinig begrip voor de eisen die aan een betrouwbare geschiedschrijving gesteld moeten worden. Wat Fasseur ook zal schrijven, het zal altijd een betrekkelijke waarde hebben omdat zijn verhaal niet gecontroleerd kan worden en hij dus niet door zijn collega's kan worden beoordeeld. Fasseur is waarschijnlijk te ijdel of blind koningsgezind, maar eigenlijk zou hij zijn opdracht terug moeten geven.

1 opmerking:

jelle zei

hee jos

ik heb dit voorbeeld opgenomen in de syllabus "onderzoeksmethoden". altijd leuk om de koningin als het slechte voorbeeld te kunnen noemen.

overigens deze kira25shayne hierboven is een vorm van SPAM, reageer er niet op, dan kom je vast weer in een grotere SPAM bak terecht. ik zag dezelfde msg bij het blog van Sander met een andere naam. Toen dacht ik dat het echt was, maar omdat jouw blog nederlands is moet dit wel nep zijn...